Żylaki powrózka nasiennego Mikrochirurgiczna operacja żylaków powrózka nasiennego (SMVL)

Żylaki powrózka nasiennego to najczęstsza przyczyna niepłodności męskiej. Odpowiadają ona za około 35% niepłodności pierwotnej ( „staramy się o pierwsze dziecko”) i nawet 80% niepłodności wtórnej („ staramy się o kolejne dziecko”).
Przypadłość ta dotyka ok 15-20 % populacji męskiej. W ok 80% choroba dotyczy tylko strony lewej – ze względu na uwarunkowania anatomiczne. Wyróżniane są 3 stopnie żylaków, a rozpoznanie stawiane jest na podstawie badania fizykalnego i potwierdzane w badaniu USG (najlepiej w opcji CD – Colour Doppler). Od 2 do 8% mężczyzn zgłasza dolegliwości związane z żylakami – jest to najczęściej ból o charakterze dyskomfortu/ciężaru w mosznie. Od 2 do 8% mężczyzn zgłasza dolegliwości związane z żylakami – jest to najczęściej ból o charakterze dyskomfortu/ciężaru w mosznie.

Poza dyskomfortem choroba może wiązać się z obniżeniem jakości nasienia, a tym samym prowadzić do niepłodności. Zastój krwi żylnej w żyle jądrowej powoduje wzrost temperatury w jądrze o 1-2st C. W połączeniu ze słabszym drenażem tego narządu z metabolitów i tym samym narastanie zjawiska stresu oksydacyjnego (Reactive Oxydative Stress – ROS) powoduję błędy w produkcji plemników – ilościowe i jakościowe (w tym konstrukcji DNA). Żylaki stwierdza się u nawet 37% mężczyzn dotkniętych problemem niepłodności. Z drugiej strony należy jednak pamiętać, że 85% mężczyzn z tą choroba nigdy nie będzie miała problemów z płodnością. Jedynym skutecznym sposobem leczenia tej choroby jest leczenie operacyjne. Poprawę jakości nasienia obserwuje się w ponad 80% przypadków i co za tym idzie wzrost ilości ciąż (z ok. 14-15% do ok. 43% w skali pierwszego roku). Obserwuje się także pozytywny wpływ operacji na funkcję komórek jądra odpowiedzialnych za produkcję testosteronu i tym samym wzrost jego stężenia we krwi.
W ostatnich latach wskazania rozszerzane są wskazania do leczenia operacyjnego żylaków powrózka nasiennego. Warto je rozważyć w przypadkach azoospermii ( całkowity brak plemników) gdyż nawet u co drugiego pacjenta mogą się pojawić plemniki po operacji. Po leczeniu chirurgicznym rośnie znacząco skuteczność technik rozrodu wspomaganego np. in vitro co może znacząco obniżać całkowity koszt leczenia niepłodności partnerskiej.

Złoty standard – SMVL

Wybór najbardziej optymalnej techniki operacyjnej opiera się na stosunku skuteczności do profilu bezpieczeństwa. Właśnie dlatego mikrochirurgia stała się złotym standardem w leczeniu żylaków powrózka nasiennego. Cechuje ją najwyższy odsetek ciąż, bardzo wysoka skuteczność (blisko 99%) i znikome ryzyko zaniku jądra czy pojawienia się wodniaka jądra (<1%). Wyniki te znacznie przewyższają inne techniki jak laparoskopia czy embolizacja.
Operacje wykonywane są w trybie jednodniowym a blizna po operacji nie przekracza 2-3 cm długości. Zabiegi wykonywane są z wykorzystaniem mikroskopu operacyjnego, który zapewnia doskonały wgląd w pole operacyjne i precyzję ruchów. Jako jedyni w Polsce rutynowo do zabiegów wykorzystujemy sondy microDoppler pozwalające na 100% zaoszczędzenie kluczowego naczynia jakim jest tętnica jądrowa.
Wskazania do operacji i plan leczenia u każdego naszego Pacjenta zawsze omawiane są indywidualnie na konsultacji z andrologami zespołu Medifem.

Wskazania

W celu postawienia rozpoznania, wykluczenia chorób towarzyszących oraz przewidzenia i zapobieżenia ewentualnym powikłaniom wskazane jest, by Pacjent miał wykonane następujące badania:

badanie ultrasonograficzne (USG) jamy brzusznej z oceną przestrzeni zaotrzewnowej,
badanie ultrasonograficzne (USG) jąder z oceną naczyń splotu wiciowatego.

Zalecenia przedoperacyne

grupa krwi
morfologia krwi
jonogram (poziom sodu, potasu, chloru we krwi)
koagulogram (APTT, PT, INR)
HBsAg
poziom glukozy we krwi
EKG – po 40 roku życia
RTG płuc – po 40 roku życia

Podczas wizyty kwalifikującej do ewentualnego zabiegu konsultujący Chorego specjalista zapyta m.in. o:

Towarzyszące choroby. Prosimy o przyniesienie całej posiadanej dokumentacji medycznej; nie tylko dotyczącej chorób leczonych obecnie ale także dotyczącej rozpoznania i leczenia chorób przebytych w przeszłości.
Przyjmowane leki. Prosimy o zabranie ze sobą spisu leków wraz ze stosowanymi dawkami lub opakowań tychże leków.
W przypadku, gdy znane jest uczulenie na lek/leki, konieczne jest, by znać/mieć zapisaną jego/ich nazwę.

Przebieg operacji/zabiegu

W Klinice Medifem wykonujemy najpopularniejszą obecnie operację żylaków powrózka nasiennego – na drodze laparoskopowej. Zalety tej metody są następujące:

Niewielkie rany pooperacyjne dające relatywnie małe dolegliwości po operacji oraz dobry efekt kosmetyczny. Rany te zwykle szybko się goją i nie wymagają specjalistycznego nadzoru.
W dość częstym przypadku obustronnego występowania żylaków powrózka nasiennego można je zoperować jednocześnie, z tych samych cięć.
Zwykle łatwiejsza jest identyfikacja naczyń jądrowych, niż w popularnych wcześniej operacjach otwartych.

Operacja wykonywana jest w znieczuleniu ogólnym w ułożeniu na plecach. Powłoki brzuszne są rozcinane w trzech miejscach; cięcia mają 5, 10 i ok.2,5 cm długości. Po dostaniu się do jamy otrzewnowej wprowadza się do niej pod ciśnieniem dwutlenek węgla, by uzyskać przestrzeń niezbędną do wykonania operacji. W czasie zabiegu odnajduje się naczynia jądrowe, zakłada na nie tzw. klipsy, które zamykają światło naczyń i przecina naczynia między klipsami. Zdarza się, że w celu odnalezienia naczyń konieczne jest przecięcie obecnych w jamie brzusznej zrostów, uruchomienie jelita grubego lub wykonanie innych, koniecznych manewrów. Po przecięciu naczyń kontroluje się okolicę operowaną. Najczęściej nie ma konieczności pozostawienia drenów w jamie brzusznej, chociaż w wybranych przypadkach konieczne jest pozostawienie drenu, który usuwa się zwykle w następnej dobie po operacji.

Okres pooperacyjny/pozabiegowy

Po zabiegu zawsze występuje mniejszy lub większy ból ze strony ran operacyjnych, jednak zwykle do jego uśmierzenia wystarczają powszechnie dostępne leki przeciwbólowe.

Zwykle przez kilka, kilkanaście dni po operacji można zaobserwować obrzęk tej strony moszny, po której dokonano operacji. Ustępuje on zwykle samoistnie.

Średnio u 7% chorych po operacji można obserwować po stronie operowanej tzw. wodniak jądra. Jego powstanie wynika z zaburzenia odpływu chłonki (limfy) z jądra. Nie jest to groźna patologia. Jeżeli chory tak postanowi, można ją wyleczyć na drodze operacyjnej (wycięcia wodniaka jądra).

Ryzyko nawrotu choroby jest różnie opisywane w literaturze światowej. Zwykle waha się na poziomie kilku procent. Nawrót wynika z wytworzenia się nowych dróg przepływu krwi z jądra poprzez bardzo drobne naczynia żylne obecne w okolicy zaotrzewnowej.

Należy bardzo wyraźnie podkreślić, że nie zawsze po operacji wystąpi poprawa parametrów nasienia. Ocenia się, że wystąpi ona w różnym stopniu u 60-80% operowanych mężczyzn. Mimo poprawy parametrów nasienia procent uzyskania ciąży po operacji wynosi ok.40% w ciągu pierwszego roku, jeżeli przypuszczalną przyczyną niepłodności małżeńskiej były żylaki powrózka nasiennego (w porównaniu do 10% ciąż w grupie nieoperowanej). Lepsze rezultaty uzyskuje się u tych mężczyzn, którzy przed zabiegiem mieli większy stopień zaawansowania żylaków.