Choroby autoimmunologiczne to choroby wywołane obecnością nieprawidłowej reakcji immunologicznej skierowanej przeciwko antygenom umiejscowionym na prawidłowych komórkach organizmu. Ich przebieg jest przewlekły i dynamiczny, z okresami wyższej aktywności i remisji. Wyjątkowo rzadko dochodzi do całkowitego wyleczenia. Najczęstszym skutkiem tych chorób jest trwałe inwalidztwo, a niekiedy i śmierć pacjenta.
W przypadku kobiet planujących zajście w ciążę zaleca się wykonanie badań, a w sytuacji wystąpienia dwóch następujących poronień, szczegółowej diagnostyki i leczenia.
W chorobach autoimmunologicznych pojawiają się patologiczne przeciwciała – nazywane autoprzeciwciałami – oraz białka pozapalne (cytokiny), które swoim działaniem uszkadzają poszczególne narządy, upośledzają ich funkcję.
Bezpośrednia przyczyna powstawania przeciwciał nie jest znana. Najnowsza teoria amerykańska Polly Metzinger określa, że odpowiedź immunologiczna na dowolny antygen nie zależy od tego, czy jest to antygen „obcy” (z zewnątrz), czy „własny” (z własnych komórek), ale od oceny potencjału antygenu w kontekście działania patologicznego – czy jest on nieszkodliwy, czy też zagraża zdrowiu. Aby układ immunologiczny dokonał takiego nieprawidłowego rozpoznania w stosunku do własnych komórek, niezbędne są jakieś niespecyficzne dodatkowe bodźce. W chwili obecnej trwają badania nad możliwymi bodźcami i procedurami profilaktyki.
Inna teoria – rosyjska Musy Abidova sugeruje, że pierwotną przyczyną nieprawidłowej reakcji autoimmunologicznej jest przetrwała obecność drobnoustrojów w komórkach. Okresowe rozmnażanie się tych drobnoustrojów prowadzi do hiperaktywacji makrofagów i całego łańcucha nieprawidłowych reakcji immunologicznych. Powyższe teorie nie wykluczają się, wręcz przeciwnie, obie poszukują pierwotnej przyczyny nieprawidłowych reakcji.
Na dzień dzisiejszy nie ma opracowanych, skutecznych metod profilaktyki chorób autoimmunologicznych.
Choroby te można leczyć z różnym skutkiem. W niektórych przypadkach udaje się uzyskać długotrwałą remisję i niewystępowanie objawów chorobowych przez kilka miesięcy. Zazwyczaj w okresie końca marca i września, gdy Słońce przekracza równik i zmienia się pole magnetyczne Ziemi, następuje pogorszenie i nawrót choroby. Dowodzi to dodatkowo istnienia biofizycznych, a nie tylko chemicznych aspektów chorób autoimmunologicznych.
Leczenie chorób autoimmunologicznych polega na stosowaniu leków immunosupresyjnych – hamujących aktywność układu immunologicznego, takich jak sterydy, przeciwzapalnych, hamujących akcję cytokin, przeciwciał monoklinalnych, specyficznie ukierunkowanych przeciwko konkretnym przeciwciałom lub cytokinom.
Nowością jest zastosowanie syntetycznego leku, działającego stabilizująco na makrofagi.
PRZYKŁADY CHORÓB AUTOIMMUNOLOGICZNYCH:
– Astma oskrzelowa
– Choroba Hashimoto
– Choroba Leśniowskiego-Crohna
– Wrzodziejące i niespecyficzne zapalenia jelita
– Stwardnienie rozsiane (SM)
– Rumień guzowaty
– Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
– Toczeń trzewny
– Stwardnienie boczne zanikowe (SLA)
